Page 79 - og_2_olimpiyat
P. 79

Örnek
                        4
                             3
                                                  4
                                  2
              59       x  + ax  + bx  + cx + d = (x - k) olduğuna göre k nın a cinsinden değeri nedir?
                                                                                       (ÖYS - 1985)
                                                                                                          3. Bölüm
                                                                 4
                       A) - 4a                  B) -   a                   C) a                 D)   a                E) 4a
                                               4                                  4
                       (x - k)  = x  - 4x k + 6x  k  - 4xk  + k  olduğu için -4x k = ax  dür. Buna göre -4k = a dan k = -  a     tür.
                                        2
                                          2
                                                  4
                                               3
                                                              3
                           4
                               4
                                                                   3
                                   3
             Çözüm                                                                            4
                                                                                            Cevap: B
            Örnek      a ≠ -1 olmak üzere, a gerçel sayısı, a  + 5a  + 10a  + 3a  - 9a - 6 = 0 eşitliğini sağlıyor-
                                                                   3
                                                                        2
                                                             4
                                                        5
             60
                       sa, (a + 1) nedir?
                                3
                                                                                       (UMO - 2002)
                       A) 1          B) 3ñ3             C) 7           D) 8            E) 27
                            4
                                                                          5
                                  3
                                       2
                        5
             Çözüm     a  + 5a  + 10a  + 3a  - 9a - 6 = 0 eşitliğinin ilk terimlerinin (a + 1)  açılımına ait olması nedeniyle
                       eşitliği a  + 5a  + 10a  + 10a  + 5a + 1 - 7a  - 14a - 7 = 0 biçiminde düzenleyelim.   ÇARPANLARA AYIRMA (En Mühim Alışveriş)
                                  4
                             5
                                                         2
                                             2
                                       3
                       Bu durumda (a + 1)  = 7(a  + 2a + 1) = 7(a + 1)  den (a + 1)  = 7 olur.
                                      5
                                           2
                                                                      3
                                                            2
                                                                                            Cevap: C
            Örnek          1                       1
                                               5
              61       a +   a  = 4 olduğuna göre, a  +  a 5  toplamı kaçtır?

                           1   )  açılımını yapalım.  (a+  1 5  5  4  1  3  1  2  1  1  +  1
                                                  ) =
                              5
            Çözüm      (a +   a                  a   a +5 a  . +10 a  .  a 2  +10 a  . a 3  +5  . a  a 4  a 5   eşitliğinden
                                                            a
                                         1   1   1                               1        1      1
                        5
                                                                                            =
                       4 =a 5  + 5a 3  + 10 + 10 + 5  +  elde  edilir.  Bu  durumda  2 − 5(a 3  +  − )  10(a + ) a 5  +
                                                                         10
                                    a
                                        a   a 3  a 5                             a 3      a      a 5
                                                                    1
                       olur. Şimdi kısa bir ara işlem yapalım.  (a+  1 3  a +3 a 2 . +3  . a  1  +  1  dan
                                                              3
                                                          ) =
                                                         a         a     a 2  a 3
                          1   3  3  1    1        3      1   3  1
                                                               =
                        a +    =  a +  3  + 3  a +   olur ve  4 − 3(a  + ) a  +  3  eşitliğinden yararlanarak
                          a      a       a              a      a
                           1
                        3
                               3
                       a +   = 4 − 3 4 = 52 bulunur. Buna göre, elde ettiğimiz bilgileri yerlerine yazalım.
                                   .
                           a 3
                                1        1       1               1
                                                             5
                                                                     10
                        10
                       2 − 5(a 3  +  − )  10(a  + ) a 5  +  eşitliğinden  a +  =  2 − .  −
                                           =
                                                                        5 52 10 4 . olur. Sonuç olarak
                                a 3      a      a 5             a 5
                           1
                       a +    toplamı 1024 - 300 = 724 tür.
                        5
                           a 5
            Örnek
                               6
             62        (ñ3 - ñ2)  ifadesinin rasyonel terimi kaçtır?
            Çözüm      İfadenin açılımını yapacak olursan
                       (ñ3 - ñ2)  = (ñ3)  - 6(ñ3)  ñ2 + 15(ñ3)  (ñ2)  - 20(ñ3)  (ñ2) + 15(ñ3) (ñ2) - 6ñ3(ñ2) + (ñ2) 6
                                                                      3
                                                                              2
                                    6
                                                                                          5
                                                                                  4
                                                     4
                                                          2
                                           5
                              6
                                                                 3
                               = 3  - 6 . 3 ñ3 ñ2 + 15 . 3  . 2 - 20 . 3ñ3 . 2ñ2 + 15 . 3 . 2  - 6ñ3 . 2 ñ2 + 2 3
                                                                                  2
                                        2
                                  3
                                                                          2
                                                   2
                               = 27 - 54ñ6 + 270 - 120ñ6 + 180 - 24ñ6 + 8 den (ñ3 - ñ2)  = 485 - 198ñ6  bulunur.
                                                                              6
                       İfadenin tüm açılımı yukarıdaki gibi olmakla beraber isteneni bulmak için sadece ñ3 ve -ñ2 nin
                       ikisinin de çift kuvvetli oldukları terimlere bakmak yeterlidir. Sonuç olarak ifadenin rasyonel terimi
                       485 tir.
                                                                                      ALTIN NOKTA    79
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84